Wat is fibromyalgie?
Fibromyalgie is een erkende aandoening en wordt ook wel wekedelenreuma genoemd. Veel mensen met fibromyalgie worden behandeld door een reumatoloog. Het bekendste symptoom van fibromyalgie is pijn. Behalve wijdverspreide pijn zijn er ook zgn. tender points, dat zijn gevoelige plekken in de nek, schouders, rug, heupen, armen en benen. Als er op de tender points wordt gedrukt, veroorzaakt dat veel pijn. Andere symptomen zijn geheugen- en aandachtsproblemen (fibromist), slecht slapen, moeheid, ochtendstijfheid, hoofdpijn, prikkelbare darm (IBS), pijnlijke menstruatie, dove of tintelende handen en voeten, neuropathie, rusteloze benen (RLS), depressie, overgevoeligheid voor temperatuur, geluid en licht. Fibromyalgie lijkt op chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS/ME), maar is niet hetzelfde. Ook lijkt het op long covid.
Er komt dankzij onderzoek en de inzet van vrijwilligers en verenigingen zoals Fibromyalgie en Samenleving (FES) steeds meer erkenning voor fibromyalgie. Een uitgebreid Nederlandstalig artikel over de diagnose fibromyalgie, met een zelftest, kunt u hier downloaden.
Hoe vaak komt het voor?
Volgens wetenschappers heeft 1,3% [ref] tot 6,4% [ref] van de mensen fibromyalgie. In Nederland zou dat neerkomen op 200.000 tot 1.000.000 mensen. Het merendeel van deze mensen zijn volwassen vrouwen.
De rol van de hersenen
Er is iets aan de hand in de hersenen van mensen met fibromyalgie, en dan vooral met de microglia (kort NL-talig artikel downloaden). Dat zijn afweercellen in de hersenen die lijken op witte bloedlichaampjes. In dit Nederlandstalige artikel voor FES magazine schreef dr. Ruud Kortekaas in 2015 dat fibromyalgie grote invloed op de hersenen heeft te zijn. Dat is later bevestigd door een team van artsen en wetenschappers van Harvard Medical School, Karolinska Institutet en het Stockholm Spine Center. Ze gebruikten PET-scans om de hersenen te onderzoeken. Wie de studie wil nalezen (Engelstalig en nogal technisch), het abstract staat hier en het volledige artikel staat hier. Een kort Nederlandstalig artikel hierover kunt u hier downloaden.
Hoe is fibromyalgie te behandelen?
Mensen met fibromyalgie ‘lopen’ vaak bij de reumatoloog. Vaak krijgen ze medicijnen zoals pregabaline (Lyrica®), duloxetine (Cymbalta®), milnacipran (Savella®), Ariclaim®/Cymbalta®/Xeristar®, Prozac® of Seroxat®. Homeopathie, aromatherapie, fytotherapie en acupunctuur lijken niet erg effectief te zijn.
Bij fibromyalgie zijn er geen afwijkingen in de pijnlijke lichaamsdelen gevonden maar wél in de hersenen. De zgn. pijnmatrix is overactief en daarbinnen is activatie van immuuncellen. Het ligt voor de hand om specifiek de hersenen te behandelen en dat kan met transcraniële magnetische stimulatie.
Behandeling van fibromyalgie met magnetisme
Als de hersenen bij fibromyalgie inderdaad een belangrijke rol spelen, zullen de symptomen moeten afnemen door de juiste beïnvloeding van de hersenen. Transcraniële magnetische stimulatie (TMS) is een manier om zonder medicatie en zonder operatie (niet-invasief) de hersenen te beïnvloeden. Er zijn zes placebo gecontroleerde studies gedaan met TMS tegen de symptomen van fibromyalgie. Alle zes lieten ze verlaagde pijnscores zien na TMS (uiteraard vergeleken met placebo-TMS). De afname in pijnscore varieert van 19 tot 82%.
Twee overzichtsartikelen over TMS tegen fibromyalgie concluderen dan ook dat magnetische stimulatie werkt tegen fibropijn. Vier studies naar milde magneetveldstimulatie (microTMS) laten zien dat dit ook werkt tegen fibropijn. Drie van deze vier studies laten daarnaast lagere depressiescores, hogere gezondheidsscores, betere waarneming, beter emotioneel functioneren en meer overzicht/inzicht zien. De microTMS werkt ook tegen opgewekte (experimentele) pijn bij mensen, slakken en ratten. De werking van microTMS op pijn is onderzocht in in een MRI-scanner en het blijkt dat de microTMS een direct effect op de genoemde pijnmatrix heeft.
Een uitgebreid Nederlandstalig artikel over de behandeling van fibromyalgie kunt u hier downloaden.
Ook het wetenschappelijk jaaroverzicht fibromyalgie herhaalt: “Recent discoveries have unveiled novel therapeutic strategies for fibromyalgia, especially focused in non-pharmacological interventions. This includes a focus on non-invasive brain stimulation and exercise programs”. Wij adviseren om microTMS, lichaamsbeweging en oefentherapie te combineren.
In Nederland is magnetische pijnstilling sterk verbonden met de naam van dr. Ruud Kortekaas. Hij publiceerde erover in vakbladen en is ook op het landelijke nieuws geweest, bij Editie NL.
Nederlandstalige artikelen
Dr. Ruud Kortekaas, initiatiefnemer van magnetisme.nu, schrijft sinds 2015 als medisch redacteur voor de patiëntenvereniging Fibromyalgie en Samenleving (FES). Meerdere Nederlandstalige artikelen over fibromyalgie zijn voor download beschikbaar. Ze zijn prachtig vormgegeven door FES Magazine. U kunt ze hieronder gratis en legaal downloaden en u mag ze delen via mail of social media.
- Heb ik fibromyalgie?
- Behandeling van fibromyalgie
- Fibromyalgie een hersenziekte?
- Betere pijnzorg.
- Fibromyalgie en seks.
- Fibromyalgie en sport.
De film hieronder is gemaakt door de Rijksuniversiteit Groningen en vertelt wat een magneetveld kan doen aan pijnbestrijding.
Ook de Groningse Stadsomroep, OOG TV, besteedde er aandacht aan.
De week van de pijn.